Wat zijn dat en waarom is dat nou zo erg allemaal?
Invasieve soorten zijn soorten die zich buiten hun oorspronkelijke verspreidingsgebied hebben gevestigd(exoten) door toedoen van de mens en door hun aanwezigheid of door de groei van hun populaties tot problemen kunnen leiden. Ze kunnen een bedreiging vormen voor inheemse soorten en dus voor biodiversiteit. Invasieve plant- en diersoorten veroorzaken op tal van plaatsen in de wereld ook andersoortige problemen, zoals ziektes, schade aan gebouwen, dijken of watergangen en economische schade.
Invasieve soorten kunnen bestaan uit planten (waaronder veel waterplanten), dieren en schimmels, bacteriën, virussen etc. Vaak worden ze van geheel andere plekken van de wereld overal verspreid of per ongeluk meegenomen. Dat kan via handel in planten, dieren, bloemen, schelpen, fruit of via schepen (onderzijde of ballastwater) verpakkingsmaterialen (buxuskever en diverse boktorren) of via verspreiding van de mens zelf reizend over de aardbol, waarmee hij/zij bedoeld of onbedoeld, bovengenoemde soorten meeneemt en verspreidt.
Het merendeel van de exoten vormen geen probleem maar in enkele gevallen kunnen ze flinke schade opleveren en wordt geadviseerd deze niet aan te planten of vrij te laten (zoals waterplanten en -dieren uit aquaria en vijvers). Ook ontsnappen ze onbedoeld soms uit je tuin door uitzaaien of bijvoorbeeld ziektekiemen van de aardappelziekten via de wind.
Weet dus wat je aanplant (en haal zieke en invasieve soorten planten tijdig weg) want niet al deze exoten zijn al uit de tuincentra verwijderd of zelfs maar verboden.
Op de Website van de NVWA en de WUR kun je er meer over lezen. Tevens de Exoten verordening van de EU. Met name op eilanden en specifieke biotopen is de schade vaak het grootst. (bijvoorbeeld op de Galapagos eilanden of in het Waddengebied)
Exoten gaan woekeren door bijvoorbeeld:
- het ontbreken van predatoren, meevoeren of juist niet van ziektekiemen, die normaliter de aantallen van zo’n nieuwe soort relatief klein houden
- de exoot is zelf drager van ziektekiemen maar immuun en steekt inheemse planten aan die dat niet zijn
- er is een niche (plek die de populatie in een ecosysteem inneemt) die nog niet wordt gebruikt met deze nieuwe soort waardoor er onvoldoende concurrentie is.
Mogelijke effecten en enkele voorbeelden:
- Amerikaanse Vogelkers: levert schade op aan milieu, natuur en biodiversiteit.
- Evenzo de bekende Japanse Duizendknoop: tevens aan huizenfundering en asfalt.
- Reuzenberenklauw: biodiversiteit en brandwonden (fotosensiliberend).
- Coloradokever aan land- en tuinbouw.
- Tijgermug (knokkelkoorts en gele koorts) aan volksgezondheid.
- Katten aan vogelstand.
- Muskusrat (ondergraaft dijken) aan waterbeheer; verder kan er aan horeca, en scheepvaart, visserij schade worden ondervonden en aan de economie in het algemeen.
- Grote Waternavel, zorgt voor verstikking in sloten.
- Amerikaanse rivierkreeft aan biodiversiteit.
- Japanse oester in ons waddengebied, een woekerende Astersoort en de Canadese Guldenroede, in onze natuurgebieden!
De lijst is lang, en wordt elk jaar langer, maar ik maak een selectie, die voor ons denk ik van toepassing is.
Beknopte (dynamische) lijst dieren en (water)planten
Katten, grijze eekhoorn, konijn, zwarte rat, halsband parkiet, nijlgans, meerval, zonnebaars, slangen, leguanen, spinnen, reuzenpad, brulkikker.
Neem ze niet mee, laat ze niet ontsnappen.
Amerikaanse vogelkers, alle aquarium/vijver planten, Canadese guldenroede, havikskruid, hottentotten vijg, echinocystus lobata (komkommersoort), Japanse duizendknoop, knolcyperus, kudzu, mirica faya (gagelfamilie), pampasgras (m.n. de Cortaderia jubata), passieflora , waterhyacint, waternavel, reuzen bereklauw, hemelboom (Alianthus), watercrassula, waterteunisbloem, vederkruid soorten, reuzenbalsemien, bezemgras, Oosterse hop.
Als je het niet zeker weet, ga dan te rade bij onze tuincommissie, daar zitten de experts! Hieronder een link naar de uitgebreidere Unie lijst van de NVWA met meer info en plantenlijst.
https://www.nvwa.nl/onderwerpen/invasieve-exoten/unielijst-invasieve-exoten
